Микробиомот на гастроинтестиналниот систем помага во разградување на храната, синтеза на одредени витамини и амино киселини, како и регулирање на имунолошкиот систем и заштита од патогени. Овој комплексен екосистем на микроорганизми, кој вклучува бактерии, вируси, габи и други микроорганизми, игра клучна улога во одржувањето на оптималното здравје.
- Микробиомот помага во варењето на сложените јаглехидрати и растителните влакна кои не можат директно да се разложат од ензимите на човечкото тело. Бактериите во дебелото црево ги ферментираат овие супстанции и произведуваат масни киселини со краток ланец, како што се бутират, ацетат и пропионат, кои се корисни за здравјето на дебелото црево и обезбедуваат енергија.
- Некои микроорганизми во гастроинтестиналниот тракт се способни да синтетизираат есенцијални витамини како што се витаминот К и некои витамини од групата Б (вклучувајќи биотин и фолна киселина). Овие витамини се неопходни за различни метаболички процеси и за општото здравје на организмот.
- Микробиомот игра клучна улога во развојот на имунолошкиот систем. Тоа помага да се разликуваат корисни микроорганизми од патогени, промовирајќи соодветни имунолошки реакции. Урамнотежениот микробиом може да ја намали веројатноста за автоимуни болести и воспалителни состојби, додека нерамнотежата на микробиомот (дисбиоза) може да доведе до хронично воспаление и имунолошка дисфункција.
- Микробиомот делува како бариера против инвазијата на патогени микроорганизми. Преку конкуренција за хранливи материи и места за врзување за цревната лигавица, како и преку производство на антимикробни супстанции, микробиомот помага да се спречи колонизација и инфекција од штетни патогени.
Еве неколку основни принципи на урамнотежена исхрана која поддржува здрав микробиом:
- Јадењето разновидна храна обезбедува разновидни хранливи материи кои поддржуваат разновиден микробиом.
- Влакната се важни бидејќи го поддржуваат растот на корисни бактерии во цревата. Извори на влакна вклучуваат овошје, зеленчук, цели зрна, јаткасти плодови и семиња.
- ферментираната храна како јогурт, кефир, кисела зелка и кимчи содржи пробиотици кои придонесуваат за здравјето на микробиомот.
- Избегнување на рафинирани шеќери и вештачки засладувачи, бидејќи овие состојки може негативно да влијаат на рамнотежата на микробиомот.
- Храната богата со полифеноли, како што се маслиновото масло, зелениот чај, темното чоколадо и бобинки, го поддржуваат растот на добрите бактерии.
- Храната богата со пребиотици како лук, кромид, банани и аспарагус ги хранат добрите бактерии во цревата.
- Антибиотиците може да имаат ефект на намалување на разновидноста на добриот микробиом, па затоа е важно да се користат само кога е потребно.
- Редовна физичка активност може позитивно да влијае и на микробиомот.
Одржувањето здрав микробиом преку урамнотежена исхрана и здрав начин на живот е клучот за целокупното здравје и благосостојба.
