“Астма”

Астмата е хронично воспалително заболување на респираторниот систем што доведува до стеснување на дишните патишта и отежнато дишење. Оваа состојба се карактеризира со повторени епизоди на отежнато дишење, кашлање, стегање во градите и задушување, што може значително да го ограничи квалитетот на животот на засегнатите поединци. Тоа е мултифакторна болест, во која важна улога играат генетските предиспозиции. Луѓето кои имаат семејна историја на алергии или астма се изложени на поголем ризик да развијат оваа состојба. Покрај тоа, факторите на животната средина, како што се изложеност на алергени (на пример, полен, домашна прашина, домашни миленици), хемиски стимули (како чад од цигари, загадување на воздухот или индустриски испарувања) и физички фактори (како што се вирусни инфекции или екстремни температури ) може да предизвика и влоши симптоми на астма. Во патофизиологијата на астмата, воспалението на дишните патишта игра централна улога. Ова воспаление предизвикува бронхијална хиперреактивност, што резултира со стеснување на дишните патишта (бронхоконстрикција) и ограничен проток на воздух. Кога астматичарите се изложени на предизвикувачи, имунолошкиот систем реагира, што доведува до зголемено лачење на слуз и зголемување на воспалителните клетки во дишните патишта. Ова создава циклус на хронично воспаление и бронхоконстрикција, што го прави дишењето тешко и често непредвидливо.

Симптомите на астма може да варираат по сериозност од благи до тешки. Периодите на иритација (напади) може да бидат предизвикани од физичка активност, стрес или изложеност на специфични стимули. Во тешки случаи, иритациите може да бараат итна медицинска интервенција поради ризикот од опасна по живот состојба позната како статус астматикус, во која дишните патишта се приближуваат до точката каде што дишењето е речиси невозможно без медицинска помош.

Превенцијата и контролата на астмата бара комплексен пристап кој вклучува избегнување познати предизвикувачи и користење на редовни лекови.

Превенција:

• Луѓето со астма треба да избегнуваат изложување на познати предизвикувачи, како што се полен, прашина, домашни миленици и чад од цигари. Ова може да вклучува употреба на прочистувачи на воздух, хипоалергични навлаки за кревети и вентилација на просторијата.
• Истражувањата покажуваат дека луѓето со прекумерна тежина имаат поголем ризик од влошување на симптомите на астма. Одржувањето здрава тежина преку правилна исхрана и умерена физичка активност може да помогне да се подобри контролата на астмата.
• Умерената физичка активност, како што се вежбите за дишење, може да помогне да се подобри функцијата на белите дробови и да се намали бронхијалната хиперреактивност. Важно е физичката активност да биде прилагодена на капацитетот на поединецот, бидејќи интензивните активности можат да предизвикаат напади на астма.
• Лековите за астма се поделени на контролори и олеснувачи. Контролорите, како што се инхалирани кортикостероиди и β2-агонисти со долго дејство, се користат за да се намали воспалението. Олеснувачите, како што се β2-агонисти со брзо дејство, се користат за брзо ублажување на симптомите за време на напад на астма.

Астмата е динамична болест и може да се менува со текот на времето, па затоа се важни редовните лекарски прегледи за прилагодување на терапијата и превентивните мерки.