Përdhesi është një formë e artritit inflamator që shkaktohet nga depozitimi i kristaleve të acidit urik në nyje, duke shkaktuar sulme të papritura dhe të dhimbshme. Acidi urik është një nënprodukt i degradimit të purinave, substanca të gjetura në disa ushqime dhe pije. Kur nivelet e acidit urik në gjak bëhen të larta (hiperuricemia), ai mund të kristalizohet dhe të depozitohet në nyje, duke çuar në inflamacion të rëndë, dhimbje dhe ënjtje. Simptomat e përdhesit zakonisht fillojnë papritur, shpesh gjatë natës, dhe prekin më së shumti gishtin e madh të këmbës, megjithëse mund të përfshihen edhe nyjet e tjera si kyçet e këmbëve, gjunjët, kyçet e duarve dhe bërrylat. Dhimbja e përdhesit është intensive, dhe shpesh pacientët e përshkruajnë si të padurueshme. Përveç dhimbjes së fortë, nyjet e prekura mund të jenë të kuqe, të nxehta dhe tepër të ndjeshme ndaj prekjes.
- Menaxhimi i përdhesit kërkon një qasje holistike që përfshin ndryshime të qëndrueshme në dietë dhe stilin e jetesës, si dhe, në disa raste, përdorimin e medikamenteve për të kontrolluar nivelet e acidit urik. Me një kujdes të mirë dhe parandalim të duhur, individët me përdhes mund të menaxhojnë sulmet dhe të zvogëlojnë rrezikun e komplikacioneve afatgjata.
- Ushqimet si mishi i kuq, organet e brendshme (si mëlçia), peshqit dhe ushqimet e detit (si sardele dhe skumbri) janë të pasura me purina, të cilat metabolizohen në acid urik në trup. Kufizimi i konsumit të këtyre ushqimeve është një nga strategjitë kryesore për të parandaluar rritjen e acidit urik dhe për të zvogëluar rrezikun e sulmeve të përdhesit.
- Konsumi i alkoolit, sidomos birra dhe pijet e forta, mund të rrisë prodhimin e acidit urik dhe të pengojë eliminimin e tij nga trupi. Alkooli gjithashtu ndikon në metabolizmin e purinave, duke çuar në rritje të nivelit të acidit urik. Për individët që janë të predispozuar ndaj përdhesit, kufizimi i konsumit të alkoolit është i domosdoshëm për të parandaluar shpërthimet e sëmundjes.
- Pijet me sheqer dhe ushqimet që përmbajnë fruktozë të lartë (si lëngjet e frutave dhe pijet me gaz) gjithashtu kontribuojnë në rritjen e acidit urik në gjak. Konsumimi i tepërt i fruktozës rrit prodhimin e purinave dhe si pasojë rrit nivelet e acidit urik.
- Pirja e sasisë së duhur të ujit është thelbësore për të ndihmuar trupin të eliminojë acidin urik përmes urinës. Një hidratim i mirë gjithashtu ndihmon në parandalimin e formimit të kristaleve të acidit urik në veshka, të cilat mund të shkaktojnë gurë në veshka.
- Obeziteti është një faktor i rëndësishëm rreziku për zhvillimin e përdhesit. Humbja e peshës mund të ndihmojë në uljen e niveleve të acidit urik dhe të përmirësojë përgjithësisht shëndetin metabolik. Megjithatë, është e rëndësishme që humbja e peshës të bëhet gradualisht, pasi humbja e shpejtë e peshës mund të rrisë nivelin e acidit urik dhe të shkaktojë një sulm të përdhesit.
- Për individët me përdhes kronik ose me sulme të shpeshta, mjekët mund të përshkruajnë medikamente që ndihmojnë në uljen e nivelit të acidit urik. Këto medikamente përfshijnë allopurinol dhe febuxostat, të cilat pengojnë prodhimin e acidit urik, dhe probenecid, i cili ndihmon në eliminimin e tij nga trupi.
