Tendosja e vazhdueshme e muskujve si rezultat i stresit kronik është një fenomen fiziologjik me implikime të shumta në sistemin muskuloskeletor dhe neurobiologjik. Stresi aktivizon boshtin hipotalamik-hipofizë-adrenal (HPA), duke rritur sekretimin e kortizolit dhe katekolaminave, duke çuar në një përgjigje sistemike të hiperreaktivitetit. Kjo përgjigje rezulton në tkurrje të qëndrueshme të muskujve skeletorë, veçanërisht në rajonet cervikale dhe dorso-lumbale të shtyllës kurrizore, të cilat janë më të predispozuara ndaj mbingarkesës biomekanike. Muskujt që mbeten në tkurrje për periudha të gjata kohore përjetojnë një reduktim të perfuzionit të gjakut, duke çuar në hipoksi lokale dhe akumulim të metabolitëve të tillë si acidi laktik. Këto procese kontribuojnë në zhvillimin e nociceptimit periferik dhe aktivizimin e receptorëve të dhimbjes në fibrat C dhe A delta , duke rezultuar në perceptimin e dhimbjes së lokalizuar. Përveç kësaj, tensioni i zgjatur i muskujve mund të çojë në formimin e pikave miofasciale (pikat e nxitjes), të cilat janë struktura mbindjeshme në muskuj dhe inde të buta që, kur shtypen, shkaktojnë dhimbje të referuara.
Një faktor kritik në këtë dinamikë është sensibilizimi qendror, një gjendje në të cilën sistemi nervor qendror (SNQ) bëhet tepër i ndjeshëm ndaj stimujve të dhimbjes për shkak të aktivizimit të vazhdueshëm të rrugëve nociceptive. Ky sensibilizimi është një komponent kyç në zhvillimin e sindromës së fibromialgjisë. Stresi kronik dhe inflamacioni sistemik mund të shkaktojnë ndryshime në neurotransmetuesit e përfshirë në përpunimin e dhimbjes, duke përfshirë uljen e niveleve të neurotransmetuesve dhe rritjen e substancës P, e cila përforcon sinjalet e dhimbjes në palcën kurrizore. Fibromialgjia përbëhet nga një gamë e gjerë simptomash përveç dhimbjes difuze kronike. Karakterizohet nga lodhje e vazhdueshme, gjumë jofreskues dhe probleme njohëse, të quajtura shpesh “mjegull fibro”, të cilat janë të lidhura me mosfunksionimet në rajonet e trurit të përfshira në përpunimin e dhimbjes, të tilla si korteksi paraballor dhe amigdala. Ndryshimet neurobiologjike që ndodhin në fibromialgji shpesh përfshijnë hiperaktivizimin e rrjetit të dhimbjes dhe ndërhyrjen me mekanizmat e frenimit të dhimbjes në nivelet kurrizore dhe supraspinal, duke rezultuar në një gjendje amplifikimi të dhimbjes.
Përveç mekanizmave fiziologjikë, stresi kronik mund të ndikojë në çekuilibrin e sistemit autonom dhe imunitar, duke rritur nivelet e citokinave pro-inflamatore si IL-6 dhe TNF-α, të cilat luajnë një rol të rëndësishëm në sensibilizimin e dhimbjes periferike dhe qendrore. Kjo lidhje midis sistemit neuroendokrin dhe atij inflamator është një nga faktorët që lejon stresin të përshkallëzohet në një gjendje patologjike siç është fibromialgjia.
Për sa i përket menaxhimit terapeutik, trajtimi i dhimbjes dhe simptomave të lidhura me stresin kronik dhe fibromialgjinë shpesh përfshin një qasje shumëdisiplinore. Gjithashtu, trajtime të tilla si ushtrimet fizike, ushtrimet e moderuara aerobike dhe teknikat e reduktimit të stresit (relaksimi dhe pushimi) kontribuojnë në uljen e tensionit të muskujve.
