“Mungesa ekstreme e gjumit dhe pasojat shëndetsore”

Mungesa ekstreme e gjumit mund të ketë pasoja të rënda shëndetësore dhe në raste të rralla mund të jetë fatale. Kur trupi përjeton periudha të gjata pa gjumë, ndodhin ndryshime të rëndësishme në disa sisteme fiziologjike.

Së pari, sistemi kardiovaskular është veçanërisht i ndjeshëm ndaj mungesës së gjumit. Mungesa kronike e gjumit shkakton rritje të presionit të gjakut, rritje të inflamacionit dhe çekuilibër në nivelet e hormoneve të stresit si kortizoli, duke çuar në një rritje të konsiderueshme të rrezikut të sulmit në zemër dhe goditje në tru. Hulumtimet kanë treguar se njerëzit që vuajnë nga privimi i zgjatur i gjumit kanë më shumë gjasa të zhvillojnë sëmundje kardiovaskulare për shkak të këtyre faktorëve.

Së dyti, sistemi nervor qendror ndikohet rëndë nga mungesa e gjumit, duke rezultuar në mosfunksionime të kujtesës, përqendrimit dhe vendimmarrjes. Mungesa e gjumit mund të çojë gjithashtu në dështimin e rregullimit të cikleve gjumë-zgjim, gjë që mund të përkeqësojë gjendjen shëndetësore. Lodhja e tepërt mund të dëmtojë funksionet e trurit deri në atë pikë sa të shkaktojë halucinacione dhe konfuzion të rëndë.

Së fundi, sistemi imunitar gjithashtu vuan nga mungesa e gjumit. Gjumi është thelbësor për rigjenerimin dhe ruajtjen e një sistemi të shëndetshëm imunitar. Kur trupi nuk fle, prodhimi i qelizave të bardha të gjakut dhe proteinave imune si citokinat reduktohet ndjeshëm, duke ulur aftësinë e trupit për të luftuar infeksionin dhe inflamacionin. Kjo mund të rrisë ndjeshëm rrezikun e sëmundjeve dhe infeksioneve të rënda.

Në raste ekstreme, privimi i plotë i gjumit, siç shihet në sindromat e rralla gjenetike si pagjumësia familjare, mund të jetë fatale për shkak të ndërprerjes së funksioneve vitale të trupit. Kjo ndodh për shkak të një çekuilibri të rëndë në funksionet autonome të trupit, gjë që çon në kolapsin e sistemit nervor, kardiovaskular dhe imunitar.