“Хроничниот стрес и нервниот систем“

Долготрајната изложеност на хроничен стрес влијае на целиот нервен систем и има далекусежни последици за когнитивната функција, емоционалната стабилност и физичкото здравје. Стресот го активира хипоталамо-хипофизата-надбубрежниот систем, кој континуирано ослободува кортизол, што ја зголемува будноста и подготвеноста на телото да се справи со стресните фактори. Меѓутоа, кога оваа состојба на подготвеност е продолжена, се јавува исцрпеност во мозокот и телото, особено во структурите како што е хипокампусот.

Покрај тоа што влијае на меморијата, хроничниот стрес ја зголемува ранливоста на мозокот на оксидативен стрес и воспаление, што може да го забрза стареењето на мозочните клетки. Исто така, овој тип на стрес ги зголемува нивоата на глутамат, што може да предизвика ексцитотоксичност – процес во кој невроните се оштетени поради прекумерна стимулација. Хроничниот стрес е поврзан и со намалување на серотонин и допамин, што може да доведе до симптоми на депресија, намалена мотивација и нарушена способност за доживување задоволство.

Имунолошкиот систем страда и од хроничен стрес, намалувајќи ја способноста на телото да се бори против инфекциите бидејќи долгорочниот ефект на кортизолот ја инхибира функцијата на некои бели крвни зрнца. Оваа состојба на ослабен имунитет може да го зголеми ризикот од автоимуни болести и воспалителни нарушувања, како што се ревматоиден артритис и кардиоваскуларни болести.

Справувањето со хроничен стрес вклучува техники за управување со стресот, како што се релаксација со длабоко дишење, физичка активност, медитација и подобрен сон, што може да помогне да се заштити мозокот и да се подобри долгорочното когнитивно и емоционално здравје.