“Миелинска обвивка на аксоните и демиелинизација“

Миелинската обвивка, составена првенствено од липиди и протеини, е критична за интегритетот и функцијата на нервниот систем. Околу 80% од миелинот се состои од липиди, како што се фосфолипиди и холестерол, додека остатокот се протеини кои ја стабилизираат структурата и функцијата на обвивката. Оваа структура им овозможува на аксоните, долгите продолжетоци на нервните клетки, да пренесуваат електрични сигнали (акциони потенцијали) на долги растојанија со големи брзини.

Миелинската обвивка формира интервали наречени јазли на Ранвие, каде што нервниот импулс „скока“ од еден до друг јазол, наместо да патува постојано по целиот аксон. Овој процес, познат како “saltatory conduction”, во голема мера ја зголемува брзината на пренос на нервниот сигнал, достигнувајќи и до 120 метри во секунда кај некои нерви.

Кога ќе се појави демиелинизација, како што е случајот со болестите како мултиплекс склероза (МС), Гилен-Баре синдром или наследни болести како леукодистрофии, се јавуваат тешки невролошки последици. Овие состојби доведуваат до нарушување на преносот на нервните импулси, предизвикувајќи симптоми кои можат да се движат од блага до тешка мускулна слабост, парализа, промени во сетилните способности, визуелни нарушувања, па дури и когнитивно опаѓање.

Липидите не само што ја формираат структурата на миелинската обвивка, туку играат и улога во регенерацијата на миелинот. За време на поправка на оштетената обвивка, процес познат како ремиелинизација, специјализираните клетки наречени олигодендроцити (во ЦНС) и Швановите клетки (во ПНС) ги регенерираат липидите и протеините потребни за обновување на миелинот. Сепак, овој процес може да биде нарушен во хронични невролошки состојби.